Maklat'ı Hacı Bektaş'ın bizzat kendisi mi Arapça yazmıştır yoksa kendisinden edinilen ve öğrenilen bilgiler biri tarafından mı Arapça kitap haline sokulmuştur? Kesin bilinmemektedir. Zamanın İmamı'nın ve büyük inanç önderlerinin sözlerini konuşmalarını yaşarken veya ölümünden sonra müritleri-öğrencileri tarafından toplayıp kitaplaştırma geleneği 5. İmam Muhammed Bakır (ö. 733-4) dönemine kadar inmektedir. Onun tarafımızdan hazırlanıp Türkçe'de yayınlanan Ummü'l Kitab adlı yapıtı ilk örneklerden biridir. Ayrıca Hacı Bektaş'ın dervişleriyle konuşmalarını bazı öğütleri ölümünden sonra toplanıp yazıldığı ve bunun Farsça'ya çevrilerek bir müstensihin farklı konuları ve değişik yazarların risalelerini topladığı el yazması Mecbua'nın içinde Fevaid (Öğütler) adıyla yayınladığı bilinmektedir. Makalat da tıpkı Şeyh Bedreddin'in (1357/8-1420) "Varidat'ı gibi aynı sorunsallığı taşımaktadır...Olasıdır ki ikisi de daha çok Arapça bilen Sünni din bilginleri ve Medrese mollaları arasında okunması ve batıni inanç ve düşüncelerin tanıtılması ve yayılması için hazırlanmıştır.
Makalat'ta esas Alevi-Bektaşi inancındaki şeriat tarikat marifet ve hakikat adlarıyla dört kapı ve onardan kırk makamının açıklanması; inancın felsefesi ve yol ilkeleri yer almakla birlikte mantık ve maddi dünyaya dönük yaşam felsefesi ve yazıldığı çağın bilim anlayışı üzerinde bilgiler de bulunmaktadır. Ancak yapıtın içine girilip derinliğine bunların ayırtına varılabilir...
