İmparator IV. Romanos komutasındaki büyük bir Bizans ordusu 26 Ağustos 1071 günü Doğu Anadolu'daki Van Gölü yakınlarında bulunan müstahkem Malazgirt şehri önlerinde Sultan Alp Arslan komutasındaki Selçuklu Türkleri'nin ordusuyla muharebeye tutuştu. Bizans kuvvetlerinin
taarruza kalktığı Selçukluların ise geri çekilip Bizans kanatlarına vurkaç saldırısı yapmaya çalıştıkları
ilk safhada hasımlardan hiç biri üstünlük kuramadı. Ne var ki yorgun düşen Bizans ordusu geri çekilmeye kalkışınca ya kargaşa yahut ihanet sebebiyle darmadağın olarak kader belirleyici bir bozguna uğradı. Bizans'ın doğu sınır boyunun yıkıldığı ve ünlü Vareg Muhafızlar dâhil birçok seçkin Bizans birliğinin eriyip gittiği bu bozgun Bizans topraklarını hallaç pamuğu gibi atan on yıllık bir iç
savaşı da tetikledi. Malazgirt meydan muharebesi Kadim Roma'ya halef Bizans İmparatorluğu'nun kalbi Anadolu'yu Türk fethine açık hale düşüren neticeleriyle sadece Ortaçağ'ın değil bütün zamanların en kader çizici askerî olaylarından biridir.
