Hz. Mevlâna’nın baş eseri Mesnevî, baştan başa bir kültür âlemidir ve evrensel eserler arasında bu kitabın seçkin bir yeri vardır. Tasavvufla ilgili eserler ve şiirler arasında ise bir benzeri yoktur.
Mesnevî âlimler, edipler, şairler kadar devlet adamları, esnaf ve halk tarafından da gittikçe artan bir ilgiyle sevilerek okunmuştur. Mesnevî’nin iyi anlaşılması için şerhleri yapılmıştır. Mesnevî şârihlerinin piri, hiç şüphesiz Şeyh İsmail Ankaravî’dir. Ankaravî, Mesnevî’den seçmeler yaparak Farsça Nisâbü’l-Mevlevî eserini hazırlamış ve eseri hakkında şunları söylemiştir:
“Mevlevî olanlar bu eseri başucu kitabı olarak gereğince amel etmek üzere gece gündüz okumalıdırlar. Bu okuma sonucunda kendileri için nefsin elinden kurtulmak, tarikat hâllerini kavramak ve sonunda yüksek makamlara ulaşmak suretiyle Mesnevî’nin hakikatlerini anlama noktasına gelir.”
Mevlevî yolunun esaslarını, Mevlevîlikteki seyr-i sülûk durumunu anlatan ve Mesnevî’yi en güzel şekilde özetleyen Nisâbü’l-Mevlevî’yi son asrın Mesnevî şârihlerinden “Tahir’ül-Mevlevî” Türkçeye çevirmiş ve sayın Bekir Şahin günümüz Türkçesiyle eseri yayına hazırlamıştır.
