Bizim başlığımız olan ""Osmanlı Ailesi"" çok geniş içerikli bir kavramdır. Tuna kıyısında yahut Rodoplar'da yaşayan Hıristiyan Bulgar aile gibi Bulgar dilini sakladığı halde Türklerin dinini kabul eden ama örneğin teaddüd-ü zevcat'ın (polygyny) kapıdan girmedi ""Pomak"" aile de Osmanlıdır. Hicaz'ın Arabları Lübnan'ın Marunî veya Melkit Hıristiyanları Anadolu'nun Sünni şehirli Alevi köylü Türkleri; Türkmen obası Kürt aşiretlerindeki aile Adalı ve Egeli Rumlar üç dine mensup Arnavut dağlılar Bosna'nın müslümanları yedi iklim dört bucaktaki Yahudi ailelerinin hepsi Osmanlı ailesidir...
Osmanlı aile yaşamında farklılıklar dinî olmaktan çok bölgeseldir hattâ etnik olmaktan çok coğrafidir.
İlber Ortaylı
