XIX. Yüzyılın Kazânlı Tatar ıslahatçı ve tarihçisi Şehâbeddin Mercânî yaşadığı dönemde Kazân'dan Doğu Türkistân'a kadar uzanan coğrafyada yurtları istila edilmiş Türk aydınlar arasında millî ve dinî hassasiyetin tarihî zeminini oluşturmak ve bunu gelecek nesillere aktarmak üzere Türklerin ilk Müslüman atası olarak bilinen Satuk Buğra Han ve oğullarının tarihini 1864'de Gurfetü'l-Hevâkîn li Urfeti'l-Havâkîn adıyla kaleme almıştır. Eser bu alanda yapılan derli toplu ilk çalışmadır. Devrin Arap ve Fars kaynaklarına vâkıf Şehâbeddin Mercânî'nin nümizmatik verilerden de yararlanmış olması eserinin orijinalliğini ve değerini artırmıştır. Elinizdeki eser araştırmacılara bir materyal teşkil ettiği kadar Türklerin Müslümanlık serüvenini merak edenlere de pek çok şey anlatmaktadır.
