|
Dürzîler, Anzariler, Araplar, Türkler ve Avrupalılar… Hepsi atalarından kalma düşmanlığı sürdürme yarışına dalmış hâlde… Herkes farklılıklarını yarıştırma derdinde. Bu, Suriye ve Kutsal Toprakların talihsiz kaderidir. Bu topraklar, kendisini fethedenlerin politikasının hazır enayisi ve kurbanı olmaktan geri duramıyor, “böl ve yönet” ideolojisinin altında eziliyor.
Walter Keating Kelly’nin 19. asrın başlarındaki seyahatini aktardığı bu kitap, ilgili dönemin seyahatnameleri arasında sıradışı bir yere sahip. Basmakalıp hikâyeleri tekrar etmektense, bölgenin halklarını, onların yaşam şekillerini, âdetlerini ve hatta politik eğilimlerini kaleme alan Kelly, âdeta bir etnograf hassasiyetinde çalışmış, yüzyılın sonunda vuku bularak milletleri birbirine düşürecek çatışmanın ilk nüvelerini sezmiştir. Kelly’nin tasvirleri de son derece canlıdır; bitkiler, hayvanlar, yapılar ve kıyafetler hakkında son derece yerinde anlatımlar sunar. Üstüne üstlük bunların çoğunu gravür hâlinde çizmiştir. Metin boyunca devam eden 173 gravür, günümüze ulaşmayan ya da tahrip edilen birçok yapının 19. yüzyıldaki hâllerini teşmil etmekte, okuyucuyu sanki seyyahla beraber Suriye ve Kutsal Toprakların çarşı ve dağlarına seyahate çıkarmakta. Suriye’ye ve Kutsal Topraklara Seyahat: Manzaralar ve İnsanlar balığını taşıyan bu eser, 19. yüzyıl Osmanlı dünyasının en karmaşık ve çok uluslu coğrafyasında birlikte yaşama kültürünün aşındığı çağa dair tutarlı bir anlatı sunuyor, kelimenin tam anlamıyla tarihe kaynaklık ediyor.
|
