CIA Türkiye masası eski şefi Graham E.Fuller'dan, 2002 seçimleri sonrasında ortadoğu bölgesinde adeta bir lider ülke haline gelen Türkiye üzerine kapsamlı bir değerlendirme:
Yeni Türkiye Cumhuriyeti!
Türkiye artık o eski, bildik Türkiye değil. Klasik sadık ABD müttefiki rolünden vazgeçmiş, dış politika kartlarını daha akıllıca oynamaya başlayan bir Türkiye, Ortadoğu’daki güç dengesinin kurucularından biri…
Geleneksel tek odaklı Batıcı dış politika anlayışının terk edilmesi; Batı dünyası ve özellikle AB ile ilişkiler askıya alınmaksızın vizyoner bir bakışla İran, Suriye, İsrail, Rusya ve diğer ülkelerle münasebetler geliştirilmesi, Türkiye’ye eskiye nispetle oldukça geniş bir hareket alanı getirdi. Fuller dış politika kartlarını giderek daha akıllıca kullanan bu yeni güç odağının, “Yeni Türkiye Cumhuriyeti”nin bölge için de büyük bir şans olduğunu söylüyor:
“Bugünkü Türk hükümetinin, bütün komşularıyla iyi ilişkiler kurmayı hedefleyen, Orta Doğu ve Avrupa’yı ilgilendiren sorunlarla çok daha içli dışlı, her zamankinden daha bağımsız bir dış politika yönünde derinlemesine ve güvenle ilerlemesi muhtemeldir. Bu, Türkiye’nin geleceği açısından iyiye işarettir. Her ne kadar bu süreç, Washington’un ‘müttefik’ bir Türkiye’ye sahip olduğu o eski güzel günleri aramasına sebep olabilirse de Yeni Türkiye, aslında, gerek kendi çıkarlarına ve gerekse bölgenin genel istikrarına daha iyi hizmet edebilir. Eminim ki Amerikan gözlemciler de Orta Doğu bölgesinde bir istikrar abidesi olan böyle bir Yeni Türkiye’nin varlığını takdir edeceklerdir.”
Yeni Türkiye Cumhuriyeti, Ortadoğu’da hangi rolü üstlenecek?
Amerikan siyaset yapıcıları AKP’nin dış politika anlayışını nasıl değerlendiriyor? Eski sadık müttefik Türkiye’nin kaybedilmesi, Washington koridorlarında nasıl yankılanıyor?
Rusya, İran ve Suriye ile ilişkilerini güçlendirmiş bir Türkiye’nin bundan sonra atacağı adımlar neler olacak?
Türkiye’de bir “Siyasal İslam Tehlikesi” var mı?
Dünyaca ünlü siyaset bilimciler, Fuller’ın “Yeni Türkiye Cumhuriyeti/Yükselen Bölgesel Aktör” kitabını şöyle değerlendiriyor.
Zbigniew Brzezinski:
“Fuller’ın yaptığı bu isabetli analiz gerçekten büyük bir jeopolitik öneme sahip.”
Ian Lesser:
“Graham Fuller’ın son kitabı Türkiye’nin dünyadaki rolü konusundaki tartışmalara değerli bir katkı yapıyor. Yeni Türkiye’yi ve onun başkaları için ne anlam ifade ettiğini anlamak isteyenler için çok önemli bir eser.”
