Büyük Ayrışma, tarihin klasik sorularından birisine yeni bir bakış açısı getiriyor: Avrupa ile Doğu Asya'nın gelişmiş bölgeleri arasındaki şaşırtıcı benzerliklere rağmen kalıcı endüstriyel büyüme niçin Kuzeybatı Avrupa'da gerçekleşti? Kenneth Pomeranz'ın da gösterdiği gibi, 1750 gibi yakın bir tarihte, dünyanın bu iki bölgesi arasında ortalama ömür, üretim, piyasa ve hane halklarının iktisadi faaliyetleri açısından çok yüksek paralellikler vardı fakat bir ayrışma yaşandı. Pomeranz’a göre Avrupa lehine bu tarihi ayrışmayı sağlayan en önemli faktörlerden biri Avrupa'nın sahip olduğu kömür yataklarının avantajlı konumuydu. Öte yandan, Avrupa’nın coğrafi anlamda talihli olduğu bir diğer husus da ticari bir aktör olarak beliren Amerika kıtasına ulaşımının kolaylığıydı. Zaman içerisinde Doğu Asya ekonomisi durgunlaşırken, Avrupa, büyük ölçüde yeraltından ve denizaşırı ülkelerden gelen elverişli kaynak stokları sayesinde aynı kaderden kıl payı kurtulmuştu.
Kenneth Pomeranz’ın yazıldığı gibi klasikleşen bu eseri Avrupa istisnailiği tartışmalarına ufuk açıcı bir bakış getirmekte ve okura modern dünya ekonomisinin temellerine dair güçlü bir okuma yapma imkanı sunmaktadır.
Yazar Hakkında
KENNETH POMERANZ
1958 doğumlu Amerikalı tarihçi. California Irvine Üniversitesinde uzun yıllar hocalık yaptıktan sonra şimdilerde Chicago Üniversitesinde hocalık kariyerine devam etmektedir. 2013-2014 yılları arasında Amerikan Tarihçiler Birliği’nin başkanlığını yürütmüştür. Çalışmaları çoğunlukla Çin üzerine odaklansa da karşılaştırmalı tarih ve dünya tarihi ile de yakından ilgilenmektedir. Araştırmalarının çoğu sosyal, ekonomik ve çevre tarihi üzerine olmakla birlikte, devlet oluşumu, emperyalizm, din, toplumsal cinsiyet ve diğer konular üzerinde de çalışmıştır. 2000 yılında kaleme aldığı The Great Divergence: China, Europe and The Making of the Modern World Economy (Büyük Ayrışma: Çin, Avrupa ve Modern Dünya Ekonomisinin Oluşumu) adlı eseri ile büyük ses getirmiş ve alan özelinde yeni bir çok çalışmanın ortaya çıkmasına öncü olmuştur. The World That Trade Created: Society, Culture And The World Economy, 1400 to the Present ve The Making Of A Hinterland: State, Society And Economy in Inland North China, 1853-1937 diğer eserleridir.
