|
Doğu Asya’daki sınırları giderek küresel bir mesele hâline gelen Çin’in uluslararası sahadaki gücü bugün hiç tartışmasız çok etkili. David Shambaugh Çin’in bu devasa gücünü etkileyici bir çeşitlilikle inceliyor.
Bugün Afrika’daki maden ocaklarından Batı’daki döviz piyasalarına, Orta Asya’daki petrol sahalarından Latin Amerika’daki tarım endüstrisine ve Doğu Asya’daki fabrikalara kadar neredeyse her yerde nüfuzunu fevkalade arttıran Çin’den bahsediyoruz. Küreselleşen Çin de onu ticaret, enerji, yatırım ve yardım gibi dört özgün yönüyle didik didik ediyor.
Çin hiç şüphesiz bir ekonomik süper güç, bir diğer ifadeyle dünyanın en büyük ikinci ekonomisi; ülke ekonomisi hâlâ değer zincirinde yukarılara tırmanma, istihdamı sürdürme, hasıla artışını sürdürme ve uluslararası nüfuzunu genişletme sorunlarıyla karşı karşıya. David Shambaugh bundan hareketle, görünürde ne kadar etkili olursa olsun, Çin’in etkisinin o kadar da derin ve büyük olmadığı yönünde şaşırtıcı ve kafa açıcı bir argümanın peşinden gidiyor.
Çin’in dünya sisteminde oynadığı ve gelecekte oynayacağı rollere ışık tutmak için Çin’i onlarca yıl izlemiş, konuyla ilgili derinlikli bakış açıları geliştirmiş ve daha önce yararlanılmamış çok çeşitli kaynakların marifetiyle bu sıkı çalışmayı ortaya koymuş David Shambaugh, Çin’in küresel varlığının derin değil geniş olduğunu ve Çin’in hâlâ büyük bir dünya gücüne yaraşır etkiden yoksun olduğunu, diğer bir deyişle Çin’in henüz hâlâ kısmî bir güç olduğunu sebeplerinin ışığında tartışıyor. |
