Mekânı fark etme, insanın içinde bulunduğu gerçekliği bilmedir aynı zamanda. Turgut Cansever, “İnsan dünyanın güzelliğini idrâk ettiğinde, çevresinin hakikatini anladığında, kendini bilmeye ve beşerlikten insanlığa geçmeye başlar” der. İnsanın ferdiyetinin farkında olmasıdır mekânı, dünyayı ve Hakk’ı bilmesi. Can gözü gören can özüyle bakar.
İnsanın mekânı idrâk etmesi, onu görmesi, ona şahitlik etmesi, olan biten bir şey değildir. Bu sürekli bir haldir. Onun için bir günü bir gününe eş geçmez. Hayat bir oluştur, çünkü yaratma her an devam etmektedir. Tecelli ve tezâhürde tekrar olmadığı için tecelli ve tezâhürü her an müşâhede etmekle mükelleftir insan.
