BOSNA'DA DERVİŞLER VE İSLAM
CERRAHİLİK METİNLERİ
BİR İSTANBUL TARİKATI-CERRAHİLİK
Bosna'da Dervişler ve İslam
Kitapta Bosna'nın 15.-16. yüzyıllarda tarikatların ve dervişlerin etkisiyle nasıl İslamlaştığı anlatılıyor. Fütüvvet Ahi geleneği ve tarikatların iç içeliği toplumun Müslümanlaşmasına yardımcı unsur olarak öne sürülüyor. Kitap içindeki görseller genel olarak Bosna'daki tekke ve türbeler ile alakalı.
Halil İnalcık ve Suraiya Faroqhi tarafından editörlüğü yapılan Osmanlı İmparatorluğu ve Mirası: Siyaset Toplum ve İktisat dizisinden çıkan bu kitap tasavvuf geleneğinin ve tarikatların Bosna'da bir Müslüman toplumunun oluşmasına nasıl etki ettiğini görmek isteyen araştırmacıların ve konuya ilgi duyan herkesin başvuru kitabı niteliğinde.
Cerrahilik Metinleri
Cerrâhîlik Metinleri isimli bu eser tasavvuf tarihimizin çok dikkat çeken -şöhret olmamış ama Musul'dan Rumeli'ye kadar yayılmış-Cerrâhî tarîkatı şeyhlerinin konu ve şahıslarla ilgili bilgilerini bize aktarıyor. Çok önemli bir tasavvuf ekolleri (tarîkatlar) yazarı olan Harîrîzâde Kemâleddin Efendi'nin Hz. Pîr Nûreddîn-i Cerrâhî hakkındaki biyografik bilgilerin yer aldığı eseri de bir Cerrâhîlik metni olması açısından ayrıca önemli... Aynı konu hakkında muhtelif yazarların bilgi ve görüşlerini bir arada toplayan Mehmet Cemâl Öztürk'ün bu çalışması bizce örnek bir çalışma. Böyle "bir konu hakkında" değişik yazarların bilgi ve görüşlerinin bir arada yayımlanması okuyucunun kendince objektif bir karara varmasının en doğru yolu.
Bu eserin bu bakımdan bir örnek oluşturup başkalarına da teşvik olmasını dileriz.
Ömer Tuğrul İnançer
Bir İstanbul Tarikatı- Cerrahilik
Allâh'a giden yollar mahlûkātın nefesleri sayısıncadır fehvasınca pek çok turuk-ı aliyye tesis olmuştur. Bunların içerisinde imparatorluğun merkezinde nefs-i İstanbul'da tesis edilmiş tarîkatlar da bulunmaktadır ki bunların başında Pîr Nûreddîn-i Cerrâhî hazretlerinin Halvetî yolunda yaptığı içtihatla tesis ettiği tarîkat-ı aliyye-i Cerrâhiyye gelmektedir. Bugüne kadar da bu husûsiyetini yani İstanbul tarîkatı olma özelliğini hep korumuş medeni bir tarîkattır. Husûsen son devir meşâyihı eliyle gerek ülkemizde ve gerekse Batı'da daha da inkişaf eden bu mektepte yüzlerce memleket evlâdı istikametini ve pek çok Batılı da İslâm'ı tanıdı. Bu mübârek ârifin tesis etmiş olduğu yolu ilmî mânâda çalışmak herkesin üstesinden geleceği bir iş değildi. Bu zor vazîfe ahfâd-ı Raûfî ve hulefâ-yi Cerrâhî neslinden muhterem kardeşim Cemâl Öztürk'e nasip oldu. Bu muayyen tarikin kurucusunun ve müteâkip meşâyihının hayatları ve eserleri ile Anadolu ve Balkanlar'daki tekkeleri üzerinde eldeki yazılı kaynaklarından ve belgelerden yola çıkarak hazırladığı akademik tezini daha da geliştirdi ve ortaya bu büyük emek mahsûlü eser çıktı. Bir irfan ocağımızın daha târihini okumak isteyenlere faydalı bir kaynak olacağından hiç şüphemiz yoktur.
Prof. Dr. Mahmud Erol KILIÇ