İslam Dininin temel kaynakları olan Kur’an-ı Kerim ve hadis-i şeriflerin mesajlarının anlaşılabilmesi için Arapçanın ve kaidelerinin öğrenilmesi gerekir. Sadece nahiv ve sarf ilimleri İslam’ın bu iki temel kaynağının öğrenilmesinde yeterli olmaz. Birçok insanın Kur’an-ı Kerim‟in ve hadislerin eşi ve benzeri olmayan belâğat ve fesâhat vecizliğine mest olup Müslüman oldukları bilinen bir gerçektir. Dolayısıyla belâğat ilminin de öğrenilmesi gerekir.
Bu çalışmada Ahmed Mustafa el-Merâğî (öl. 1952)’nin, ‘Ulûmu‟l-Belâğa adlı eseri belâğat açısından değerlendirilmiştir. İlk önce Ahmed Mustafa el-Merâğî‟nin hayatı, eserleri, ilmi şahsiyeti ve belagat metoduna kısaca değinilmiştir. Daha sonra ‘Ulûmu’l-Belâğa eserinin içeriği göz önünde bulundurularak belagat, fesâhat ve bunlara bağlı konular ele alınmıştır. Bilahere ‘Ulûmu‟l-Belâğa eserinin üç konusu olan me‘âni, beyân ve bedî‘ ilimleri sistematik bir biçimde, başta el-Merâğî‟nin eseri olmak üzere klasik ve modern eserler de göz önünde bulundurularak incelenmiştir. Bu çalışma, ‘Ulûmu’l-Belâğa eserinin giriş kısmının tanıtımı; me‘ânî ilmi uygulamaları; beyân ilmi uygulamaları; bedî‘ ilmi uygulamaları ve eserin değerlendirilmesi olmak üzere beş bölümden oluşmaktadır.
Bu çalışmanın ortaya konulmasının öncelikli amacı ‘Ulûmu‟l-Belâğa eserinin okunması, anlaşılması olmakla beraber zikredilen belagat ilminin üç konusunun bu çalışma vasıtasıyla sistemli bir şekilde bir daha okunması, hatırlanmasıdır. Bir diğer amaç ise belagat ilmine katkı sağlamaktır.
