Servet-i Fünun ve realizm akımı öncülerinden kabul edilen Halid Ziya Uşaklıgil, eserleri ile Türk edebiyatında bir çığır açmıştır. Edebiyatımızın özellikle Batılılaşma seyrinde ilk örneklerini vermiş olup, romanlarında genel olarak İstanbul ve çevresini işlemiş, karakterlerini Batılı tarzda yansıtmıştır.
Uşaklıgil’in başyapıtı Aşk-ı Memnu ise ilk büyük Türk romanı kabul edilmekle birlikte, gerek seçkin üslubu gerek ilmek ilmek kurgulanmış akışı ve gerek karakterlerin işleniş biçimiyle Türk hatta dünya edebiyat tarihinde kendisine sarsılmaz bir değer inşa etmiştir.
Romanda, genç ve güzel bir kadının annesi ile girdiği güç yarışı sebebiyle zengin ve yaşlı bir İstanbul beyefendisiyle evlenmesi, ancak elinde olmaksızın yasak bir aşka sürüklenmesi ve yaşanan tüm diğer girift olaylar, karakterlerin psikolojileri açısından değerlendirilmiş olup gerçekçi bir yaklaşımla verilmiştir.
Aşk-ı Memnu’nun Türk edebiyat tarihindeki değeri yadsınamaz hatırasına sahip çıkmak ve bunu sürdürmek için İnkılâp Kitabevi olarak, eserin gözden geçirilmiş yeni baskısını okurlarımıza sunmaktan kıvanç duyuyoruz.
Halid Ziya Uşaklıgil
Servet-i Fünûn romancılarındandır. İstanbul’da doğdu ve yine bu şehirde öldü. İlk tahsilinden sonra Fatih Askeri Rüştiyesi’ne gitti ve 17 yaşında okuldan ayrıldı. 1884’te Nevruz gazetesini, daha sonra Hizmet ve Ahenk gazetelerini kurdu. İzmir Rüştiyesi’nde Fransızca öğretmenliği yaptı. İdadide Türk edebiyatı dersi okuttu. Reji müdürlüğü başkâtibi oldu. Servet-i Fünûn dergisine girdi ve en büyük romanları burada yayımlandı. Darülfünun’da Batı edebiyatı dersleri verdi. Mabeyin başkâtibi, ayan üyesi oldu. Sessizliği, Batı müziğini, kitap okumayı, çiçekleri severdi. Fransızca, İngilizce, Almanca, İtalyanca, Arapça ve Farsça bilirdi. Roman, hikâye, tiyatro, mensur şiir, hatıra, hitabet, edebiyat tarihi, makale türünde eserler verdi. Romanlarında sosyal ve psikolojik konuları işledi. Kahramanları gerçek hayattan alınmıştır. 150’den çok hikâyesi vardır. Modern Türk hikâye ve romanının babası sayılır. Çevirileri de vardır.
