Türkçenin Gürcistan’da yüzlerce yılllık bir tarihi vardır. Bunda Gürcistan’ın jeopolitik konumu büyük rol oynamıştır. Burada yaşayan Azerbaycanlılara göre Türkçe din dilidir de. Eskiden Türk dilinde konuşan/danışan bir kimse için “Musulman dilinde danışır”, denirdi. Türkçe, kadim dönemde Gürcistan’da nağmeleri kervan zillerine eşlik eden bir dildi, pazarlarda ticarette kullanılır, âşık kahvelerinden caddelere nağmeleri yayılırdı. Lermontov, 1837 yılında Gürcistan’a sürüldüğünde “Türkçe bu coğrafyanın franga lingua’sıdır”, deyip burada Türkçe öğrenmeye başladı. Gürcistan’ın büyük şairlerinden de Türkçeye ilgi duyup onu öğrenenler oldu.
Pekâlâ Türkçe burada nasıl gelişti? Türkçe, Gürcistan’da ilk kez ne zaman konuluşmaya başlandı? Tarih içinde Türk devletleri Gürcistan’ı yönetirken burada Türkçe adına neler yaptılar? Türkçenin öğretildiği okullar ilk kez hangi yüzyılda açıldı? Gürcistan yöneticilerinin Türkçeye bakışları nasıldı ve şimdilerde nasıldır? Türkler ve Gürcüler Türkçeyi araçsallaştırmak istediler mi? Türkçe, hangi kitaplardan öğrenilmiştir ve öğretilmiştir? Türkçe öğretmenleri, hocaları kimlerdi? İlk eserleri kimler ve nerede hazırladı? Bunların amacı neydi, kaynakların ideolojik boyutları var mıydı? Gürcistan’daki Türkolojilerde ve Türk filolojisi bölümlerinde Türk diline atfedilen konum neydi? Gürcüler ne için Türkçe öğreniyor, Türkler ne için Türkçe öğretiyorlardı? Bugün Gürcistan’da Türkçe öğretimi ve öğrenimi nasıl bir görünüm arz etmektedir? Gürcistan’daki ve Türkiye’deki sosyo-politik hadiseler Gürcistan’daki Türkçe öğretimi ve öğrenimini nasıl etkilemektedir? Gürcistan’da açılan Türk okullarında öğretilen Türkçenin amacı neydi ve bugünkü amaçları nedir? Türkçeyi Gürcistan’da nasıl bir gelecek beklemektedir? vb. bir çok soruya verilen cevapları yaklaşık 20 yıl Gürcü eğitim kurumlarında çalışmış iki akademisyenin kaleminden zevkle okuyacaksınız.
