Horasanlı sufî Emîr Hüseynî-i Herevî'nin (v. 729/1329 [?]) sorularına Mahmûd Şebüsterî (v.720/1320 [?] tarafından cevâben kaleme alınmış bir mesnevî olan Gülşen-i Râz tasavvufî tefekkürün temel meselelerinin ele alındığı bir eserdir. İlhanlılar dönemi mutasavvıf-şâirlerinden olan Şebüsterî tasavvuf sahasında Saâdetnâme ve Hakku'l-Yakîn gibi önemli eserleri de bulunmasına rağmen daha ziyade Gülşen-i Râz'ı ile şöhret bulmuştur. Pek çok şerhe konu olarak tasavvuf târihinde önemli bir yer edinen Gülşen-i Râz tasavvufa ait temel umdeleri didaktik tarzda ele alan veciz bir manzûmedir. Eserin vahdet-i vücûd düşüncesi etrafında şekillenen yoğun muhtevâsına eşlik eden îcazlı ve sembolik dili tasavvufî eserlerin önemli referanslarından biri olmasını sağlamıştır. Gülşen-i Râz mesnevîsinin tanıtım ve tahlîlini hedefleyen bu çalışma-da eserde yer alan tasavvufî konular "vahdet-i vücûd" "tefekkür" "marifetullah" "insanın hakîkati" "seyr u sülûk" "insanın tekâmül aşamaları" "varlığın sembolik dille ifadesi" gibi başlıklar altında irdelenmiştir. Manzûmenin tahlilinde Gülşen-i Râz'ın şerhlerinin yanısıra eserle aynı mihver etrâfında buluşabilecek diğer tasavvuf metinlerine de müracaat edilmiştir. |