Türklerin aşağı yukarı kendileri ile benzer kıdem ve yakın coğrafyaları paylaşan başka topluluklar ile kıyaslandığında çok hareketli ve sürekli bir tarihi yürüyüş içinde oldukları açıktır. Bu yürüyüş, nüfus bakımından çok bedel ödetmiş olsa da kurdukları devletler ile üretilen kültür ve medeniyet değerleri bakımlarından onları emsalsiz bir mevkie yerleştirmektedir. Zira pek çok saygın tarihçinin de teyit ettiği üzere dünya tarihinden Türkler çıkarıldığında insanlık birikimi adına çok şeyin eksileceği görülecektir. Elimizdeki bu Atlas çalışması Türklerin tecrübe ettiği uzun tarih yolculuklarında kurdukları Devlet yapılanmalarını zaman ve mekân boyutuyla ilgililerin, özellikle de her seviyeden öğrencilerin dikkatine sunmak üzere hazırlanmıştır. Atlaslar soyut bir geçmiş olan insanlık tecrübesinin somut düzlem üzerinde semboller ve sınırlarla gösterilmesi şeklinde de anlaşılabilirler. Atlas sorumluluğunu Cumhuriyetin 100. yılına vefa anlamında Türk Kültürüne Hizmet Vakfı’mız üstlendi ve elliyi aşkın bilim insanının ortak gayretleri ile üstelik te dünya çapında etkili olan Covid19 salgını şartlarının ağırlığına rağmen ortaya bu eser çıktı. İlk olmanın öngörülemeyen pek çok zaafları bulunabilir. Ama teslim edilmesi gereken husus şu ki gerek vakıf mensupları gerek projeye desteklerini sağlayan kişi ve kurumlar, gerekse bu işin muhtevasını omuzlayan ilim adamlarımızın gayreti ve samimiyeti her türlü takdirin üzerindedir. Eserde yer alan haritalar Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) yardımıyla çizilmiş, haritada gösterilen coğrafi unsurlar, mekân itibariyle doğruluğu yüksek olan temel kartografik altlıklar ile uydu görüntülerinden teyit edilerek işaretlenmiştir. |
Atlasın adı üzerinde odağını tamamı bilimsel kıstaslar çerçevesinde özgün olan haritalar oluşturmaktadır. Haritaların verileri hazırlanırken ulaşılabilen bütün imkânlar ve kaynaklar mukayeseli olarak değerlendirilmeye çalışılmıştır. Metin kısımları ise konuyu ana hatları ile ele almış olup genel bir siyasi tarih anlatısından sonra mümkün olduğunca sanat, mimari, dil ve edebiyat birikimlerine de yer verilmiştir. Eserin nihayetinde de ayrı başlıklar altında Türk tarihinin bu birikimler açısından genel bir değerlendirilmesi mevcuttur. Her konunun sonunda ise ileri bilgilenme ihtiyacına yönelik seçme kaynakça bulunmaktadır. Bu çalışmanın tarihimize ve kültürümüze yararlı olmasını dileriz.