|
Sözlü kültür; insanlığın ilk dönemlerinde bilgi ve deneyimlerini paylaş-tıkları, aktardıkları ve bunlarla ortak bilgi ürettikleri; ürettikleri bilgiler çevresinde “ben” olma bilincinden “biz”olma bilincine ulaştıkları kültür alanıdır.Sözlü kültür ortamında toplumun uzlaşmasıyla oluşturulan kültür ürünleri ve barındırdığı kültürel dinamikler, farklı yollarla kuşaktan kuşağa aktarılır, çoğalan ve geniş alanlara yayılan kitlelerin birliktelik işaret ve ifadesi olarak varlığını korur. Halk hikâyeleri, günümüz Türk dünyasında en çok bilinen sözlü gelenek ürünlerindendir. Bunlardan Nevruz Bey, Sümmanî ile Gülperi, Valeh ile Zernigar örneğinde olduğu gibi bazıları daha dar çevrede yaratılıp anlatılırken, Köroğlu, Tahir ve Zühre, Aslı ve Kerem, Âşık Garip, Kız Jibek, Sayyad Hemra gibi hikâyeler Türk dünyasında daha geniş bir alanda yaşamaktadır. Kitapta yer alan Tahir ve Zöhre, Aslı ve Kerem, Âşık Garip, Şah İsmail hikâyeleri Türk dünyasının ortak anlatıları, Nevruz, Abbas ve Gülgez, Mesim ile Dilefruz ve Valeh ile Zernigar hikâyeleri İran coğrafyasının da dâhil olduğu Azerbaycan ve komşu Türk gruplarında anlatılan hikâyelerdir. Verilen metinler Türk kültür coğrafyasında çok geniş ve zengin kültür sistemlerinin üstünde, kültür üstsistemi ürünü olan hikâye örnekleri, yaratıldığı ve yaşadığı dönemin zihniyet dünyasını gösterirken günümüzde |
anlatılmak yoluyla da kültürel aktarıma, ortak kültür unsurlarının keşfine katkı sağlamaktadır.
