Osman Cemal Kaygılı’nın Çingeneler romanı 1935 yılında Haber gazetesinde tefrika edilmiş, ilk baskısı 1939, ikinci baskısıysa 1943 yılında yapılmıştır. Romanda, Topçular’daki harmancı Çingenelerle, Sulukule ve Ayvansaray’daki çalgıcı ve oyuncu Çingenelerin kendilerine has neşeli ve özgür yaşamları, bu hayatın içine giren İrfan adlı bir gencin sonu acıklı biten hikâyesi eşliğinde anlatılır. İstanbul’un kenar mahalleleri, kahveleri, meyhaneleri ve buralardaki geleneksel yaşam kültürü tüm canlılığıyla yansır romana.
Ebediyen kesilmiş bir ahengi yeniden sağlamanın mümkün olmadığı bir çağda, Osman Cemal Kaygılı, Çingeneler romanında bir masalın içine girip kaybolan İstanbul’u; bugünün sıkıntılarını, çirkinliklerini, yoksunluklarını büyüleyip güzelleştiriveren bir hatıra gibi oturtuyor okuyucunun başköşesine.
Çingeneler’in bu baskısını yayıma hazırlarken, romanın tefrikasından ve 1943 baskısından
